Wniosek o stwierdzenie nabycia spadku po rodzicach

Śmierć osoby bliskiej to zawsze duże przeżycie dla członków jego rodziny. Jest to jednak również zdarzenie istotne z prawnego punktu widzenia. W efekcie śmierci człowieka dochodzi jednocześnie do spadkobrania jego majątku. Jedną z możliwości załatwienia kwestii dziedziczenia jest złożenie do sądu wniosku o stwierdzenie nabycia spadku. Jak złożyć wniosek o stwierdzenie nabycia spadku po zmarłych rodzicach? Czym jest postępowanie stwierdzenia nabycia spadku i jakie są jego etapy? Na te i inne pytania postaram się odpowiedzieć w niniejszym artykule.

Jak złożyć wniosek o stwierdzenie nabycia spadku po zmarłych rodzicach?

Postępowanie spadkowe dzieli się na kilka etapów, z których pierwszym jest złożenie wniosku o stwierdzenie nabycia spadku. Wniosek składa się do sądu właściwego ze względu na ostatnie stałe miejsce zamieszkania spadkodawcy. We wniosku należy wskazać swoje żądania i przytoczyć argumenty na poparcie wniosku. Wniosek powinien zostać należycie opłacony, jak również należy do niego dołączyć stosowne dokumenty (o tym bliżej w dalszej części artykułu).

Kolejny etap sprawy spadkowej to przeprowadzenie rozprawy/rozpraw przez sąd. W ich toku sąd zbada stan sprawy i podejmie decyzję co do tego, jakie rozstrzygnięcie w sprawie spadkowej odpowiadać będzie prawu. Ostatnim etapem postępowania przed sądem pierwszej instancji jest wydania postanowienia w przedmiocie stwierdzenia nabycia spadku.

Jakie są konsekwencje prawne stwierdzenia nabycia spadku po rodzicach? W wyniku prawomocnego stwierdzenia nabycia spadku spadkobiercy oficjalnie nabywają (we wskazanym w postanowieniu udziale) majątek, ale też długi po zmarłym. Oznacza to, że mogą swobodnie dysponować aktywami zmarłego np. wpisać się jako właściciele do KW mieszkania wchodzącego w skład spadku. Z drugiej strony muszą się liczyć ze swoją odpowiedzialnością za ewentualne długi – do wysokości wartości nabytego spadku w przypadku dziedziczenia z dobrodziejstwem inwentarza i bez takiego ograniczenia w przypadku dziedziczenia wprost. Warto pamiętać, że stwierdzenie nabycia spadku nie jest równoznaczne z podziałem majątku spadkowego. Otwiera ono dopiero drogę do założenia sprawy o dział spadku.

Sprawdź również: Biuro nieruchomości Toruń

Jakie dokumenty są potrzebne do złożenia wniosku o stwierdzenie nabycia spadku?

Wiele osób często pyta mnie kto może złożyć wniosek o stwierdzenie nabycia spadku i jakie są wymagane dokumenty? Jeżeli chodzi o to jakie podmioty mogą złożyć wniosek o stwierdzenie nabycia spadku, należy odpowiedzieć, że przede wszystkim spadkobiercy, choć nie tylko oni. Spadkobiercami mogą być zarówno osoby dziedziczące po zmarłym z ustawy (np. małżonek, dzieci, czy rodzeństwo zmarłego), jak również osoby powołane do dziedziczenia w testamencie (mogą to być również spadkobiercy ustawowi, ale też inne osoby przykładowo dalsi krewni, czy nawet osoby niespokrewnione ze spadkodawcą.

Poza spadkobiercami, wniosek o stwierdzenie nabycia spadku złożyć mogą także podmioty, które mają w tym interes prawny. Są to np. wierzyciele zmarłego, którzy mają interes w jak najszybszym złożeniu wniosku o stwierdzenie nabycia spadku, celem dochodzenia swoich wierzytelności od spadkobierców.

Jeżeli chodzi o niezbędne dokumenty wymagane do złożenia wniosku o stwierdzenie nabycia spadku, najczęściej są to akty stanu cywilnego, z których najważniejszym jest akt zgonu spadkodawcy. Dodatkowo do wniosku należy dołączyć akty urodzenia lub akty małżeństwa – innymi słowy dokumenty, z których wynika, kto jest spadkobiercą ustawowym po zmarłym. 

W wypadku, gdy zmarły pozostawił po sobie testament, dokument ten również powinien zostać złożony za wnioskiem. Jeżeli wniosek o stwierdzenie nabycia spadku składa wierzyciel, powinien również wykazać dokumentami podstawy istnienia wierzytelności względem spadkodawcy. Do wniosku dołączamy również dowody uiszczenia opłat.

Jak długo trwa postępowanie stwierdzenia nabycia spadku?

Wniosek o nabycie spadku w sądzie to dopiero początek drogi. Ile jednak trwa postępowanie w przedmiocie nabycia spadku? Zależy to od kilku czynników więc ciężko o jednoznaczną odpowiedź na tak zadane pytania.

Po pierwsze na długość rozpoznawania sprawy spadkowej wpływ ma to, czy wszyscy spadkobiercy są znani i zgodni co do sposobu rozstrzygnięcie w przedmiocie stwierdzenia nabycia spadku. Jeżeli każdy ze spadkobierców zgadza się z treścią złożonego wniosku o stwierdzenie nabycia spadku, sprawa spadkowa może zakończyć się po pierwszej rozprawie i potrwać powinna nie więcej niż kilka miesięcy. Warto pamiętać przy tym, że sąd stwierdzić nabycie spadku wcześniej niż przed 6 miesiącami od daty śmierci spadkodawcy może jedynie gdy wszyscy spadkobiercy złożą oświadczenie o przyjęciu (lub odrzuceniu) spadku. Wniosek o stwierdzenie nabycia spadku może być oczywiście złożony przed tym terminem.

Sprawa komplikuje się gdy pomiędzy spadkobiercami powstanie spór np. co do ważności testamentu okazanego w toku sprawy. W takim wypadku sąd przeprowadza postępowanie dowodowe, które znacząco może wydłużyć czas trwania sprawy.

W przypadku konieczności przesłuchania świadków, w zależności od ich liczby, koniecznym może być wyznaczenie nawet kilku terminów rozprawy. Zdarza się też nieraz, że w celu podważenia testamentu część spadkobierców wnosi o powołanie biegłych np. z zakresu medycyny, celem sprawdzenia, czy spadkodawca w dacie sporządzania testamentu mógł rozporządzać ze zrozumieniem swoim majątkiem. Wszystkie te elementy wydłużają postępowanie, w efekcie czego, w skrajnych przypadkach i przy dużym konflikcie spadkobierców, może ono potrwać nawet kilka lat.

Czy można odwołać się od decyzji sądu w sprawie stwierdzenia nabycia spadku?

Wniosek o stwierdzenie nabycia spadku wszczyna postępowanie sądowe, które prowadzi do wydania przez sąd pierwszej instancji postanowienia końcowego. Spadek po rodzicach, czy jakichkolwiek innych osobach, niekoniecznie musi skończyć się jednak na etapie pierwszej instancji.

Jeżeli którakolwiek ze stron postępowania jest niezadowolona z orzeczenia sądu, ma prawo wnieść o jego uzasadnienie, uiszczając wcześniej opłatę 100,00 zł. Na złożenie wniosku o sporządzenie uzasadnienia mamy ściśle wyznaczony termin – 7 dni od ogłoszenia postanowienia w przedmiocie nabycia spadku.

Po doręczeniu przez sąd pisemnego uzasadnienia mogą Państwo w terminie 14 dni zaskarżyć postanowienie, którym sąd rozpoznał wniosek o stwierdzenie nabycia spadku. W tym celu należy wnieść apelację i przedstawić w niej zarzuty tj. wskazać na błędy popełnione przez sąd I instancji oraz podnieść, jakie rozstrzygnięcie powinno, w Państwa ocenie, zostać wydane przez sąd II instancji.

Co istotne postępowanie w przedmiocie stwierdzenia nabycia spadku zaskarżane jest w całości. Wniesienie apelacji wiąże się z obowiązkiem uiszczenia opłaty w wysokości 100,00 zł, ale na poczet tej opłat można zaliczyć wcześniej uiszczoną opłatę od wniosku o uzasadnienie postanowienia sądu I instancji.

Czy istnieją opłaty związane z wnioskiem o stwierdzenie nabycia spadku po rodzicach?

Procedura stwierdzenia nabycia spadku po rodzicach nie jest niestety darmowa. Składając wniosek o stwierdzenia nabycia spadku w sądzie liczyć, trzeba się z koniecznością uiszczenia pewnych opłat. Opłaty i terminy związane z wnioskiem o stwierdzenie nabycia spadku przedstawiają się następująco:

100,00 zł – stała opłata sądowa uiszczana oddzielnie za każdego spadkodawcę objętego wnioskiem;

5,00 zł – opłata za wpis do Rejestru Spadkowego, również tę opłatę uiszcza się za każdego spadkodawcę objętego wnioskiem;

17,00 zł – opłata skarbowa od pełnomocnictwa, uiszczana jest, jeżeli w sprawie reprezentuje nas profesjonalny pełnomocnik – adwokat Wrocław prawo spadkowe lub radca prawny, każdy z wnioskodawców reprezentowanych przez takiego pełnomocnika musi uiścić oddzielną opłatę;

Co do terminów uiszczenia powyższych opłat – powinny zostać one zapłacone przed wszczęciem postępowania o stwierdzenie nabycia spadku. Jeżeli spadkobierców nie stać na uiszczenie w/w kwot mogą wnieść o zwolnienie od kosztów sądowych, dokumentując swój stan majątkowy na specjalnym formularzu. Z uwagi jednak na niskie koszty, jakie niesie za sobą wniosek o stwierdzenie nabycia spadku, z reguły w postępowaniu tym nie praktykuje się zwolnienia od kosztów sądowych. Chcesz wiedzieć więcej o opłatach? Sprawdź nasz artykuł: podatek od spadku.